Το ΕΣΠΑ, η τελευταία ευκαιρία ανάπτυξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων
Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου
κ. Ν. Δολαψάκης μιλά στην εκδήλωση για το ΕΣΠΑ «ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΟΥΝ ΤΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ», ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
«Το πρόγραμμα «ΕΠΑΝ ΙΙ: Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» που χρηματοδοτείται από το Ενιαίο Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) είναι τελευταία ευκαιρία που έχουν οι επιχειρήσεις μας για να επενδύσουν σε υλικές και άυλες υποδομές, αλλά και ανθρώπινο κεφάλαιο».
Αυτό τόνισε ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου κ. Νικήτας Δολαψάκης, μιλώντας στην εκδήλωση για το ΕΣΠΑ, που διοργάνωσε το Επιμελητήριο τη Δευτέρα (22/6), στην αίθουσα «Καστελλάκη» του ανακαινισμένου κτιρίου του.
Του Νίκου Αγγελάκη
Στην εκδήλωση μίλησαν ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ανάπτυξης κ. Σταύρος Ευσταθόπουλος και ο Ειδικός Γραμματέας Ανταγωνιστικότητας του υπουργείου κ. Λευτέρης Σταυρόπουλος, οι οποίοι παρουσίασαν την πορεία του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας Ι (ΕΠΑΝ Ι) στο νησί μας, καθώς και τις προοπτικές που υπάρχουν για τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το ΕΠΑΝ ΙΙ.
Σε σχέση με το πρόγραμμα Ενίσχυσης Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων στο πλαίσιο των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, ο κ. Δολαψάκης είπε ότι αποτελεί μια σημαντική παρέμβαση, τόσο από πλευράς δράσεων όσο και από πλευράς συνολικού προϋπολογισμού. «Οι δράσεις του προγράμματος», υπενθύμισε, «εκτείνονται σε όλους τους τομείς της επιχειρηματικότητας, καλύπτοντας τη 
μεταποίηση, το εμπόριο, τις υπηρεσίες, τον τουρισμό.
Και το κυριότερο, δημιουργούν ευκαιρίες όχι μόνο για το σήμερα, αλλά και για το αύριο. Κι αυτό επειδή, εστιάζουν σε επενδύσεις και σχέδια που προάγουν την εξωστρέφεια, την ποιότητα, την καινοτομία, την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, τη διασύνδεση, τη δικτύωση και την ανάπτυξη συνεργιών.
Τα σημεία δηλαδή που θα κρίνουν την ανταγωνιστικότητα, ακόμα και την επιβίωση, της μικρομεσαίας επιχείρησης στα επόμενα χρόνια. Οι πόροι αυτοί μπορούν να βοηθήσουν χιλιάδες επιχειρήσεις να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους και να πραγματοποιήσουν επενδύσεις που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν.
Θα τις βοηθήσουν να διατηρήσουν τους εργαζομένους τους και να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερες θέσεις εργασίας. Θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ρευστότητας των τοπικών οικονομιών και θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη, σε όλη την Ελλάδα».
Όμως όλ αυτά δεν γίνονται δεκτά από τον επιχειρηματικό κόσμο του Ηρακλείου χωρίς αντιρρήσεις. «Ο σχεδιασμός του προγράμματος δεν μας ικανοποιεί απόλυτα», ανέφερε ο κ. Δολαψάκης, «παρόλα αυτά αναγνωρίζουμε ότι η επιτυχής και αποτελεσματική υλοποίησή του τίθεται ως νέο στοίχημα. Όλοι ο φορείς πρέπει να επιδείξουν τη δέουσα σοβαρότητα και το μέγιστο βαθμό εμπλοκής προκειμένου να μην επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος και μείνει ανεκμετάλλευτη και αυτή η ευκαιρία».
Τα «λάθη του παρελθόντος», σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου ήταν τα εξής:
- Υπήρξε κατακερματισμός των διαδικασιών ενημέρωσης υποψηφίων επενδυτών, υποδοχής προτάσεων και διαδικασιών προαξιολόγησης σε εκατοντάδες υποκαταστήματα τραπεζών. Πολλές φορές η πράξη κατέδειξε ένα ανέτοιμο στελεχιακό δυναμικό στον τομέα των Κοινοτικών Ενισχύσεων. Ένας παράγοντας σε αυτή την κατεύθυνση ήταν ότι το πρόγραμμα τελικά υλοποιήθηκε από τραπεζικά στελέχη στο περιθώριο των πραγματικών τραπεζικών ασχολιών τους.
- Υπήρξε και υπάρχει χαμηλό επίπεδο εμπιστοσύνης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς το τραπεζικό σύστημα εν γένει, το οποίο σύστημα έχει συνδεθεί ιστορικά και διεθνώς με αποπληρωμή υψηλών τοκοχρεολυσίων, κατασχέσεις, απρόσωπες διαδικασίες κ.λπ. Η πρακτική που ακολουθήθηκε και στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος Εγγύησης Δανείων Κεφαλαίου Κίνησης Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων, το γνωστό ΤΕΜΠΜΕ, θα συντείνει σε αυτή την κατεύθυνση και στο νέο πρόγραμμα.
- Υπήρξε σε πολλές περιπτώσεις επιλεκτική μεταχείριση των υποψηφίων επενδυτών σε σχέση με την ιδιότητα τους ως πελάτη ή μη της τράπεζας και διαχωρισμός των πελατών σε καλύτερους και λιγότερο καλούς. Το τελευταίο είναι ένα εγγενές πρόβλημα καθώς οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι πελάτες των τραπεζών.
- Τέλος διαπιστώθηκαν περιπτώσεις δυο ταχυτήτων καθώς κάποιες τράπεζες για μεγιστοποίηση του οικονομικού οφέλους, ανέθεσαν τη διαχείριση του προγράμματος σε τρίτους, σε χαμηλές τιμές και ως αποτέλεσμα σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξε σωστή διαχείριση και σε κάποιες άλλες παρατηρήθηκαν σοβαρές δυστοκίες στην παρακολούθηση.
Εκτός όμως απ αυτά υπήρξαν και κάποιες άλλες ενστάσεις από τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου. «Παράδειγμα», είπε, «αποτελούν οι δημοσιεύσεις κάποιων τραπεζών ότι συλλέγουν τα δικαιολογητικά υποψήφιων επενδυτών και συντάσσουν το φάκελο δωρεάν. Αυτό είναι ένα σοβαρό λάθος μιας και καταστρατηγεί το ρόλο της Τράπεζας ως ενδιάμεσου φορέα (ή αλλιώς ο ελεγκτής είναι και ελεγχόμενος) ενώ η επεξεργασία των στοιχείων γίνεται εν προχείρω, με δυσμενή αποτελέσματα για τους επενδυτές.
Εκτός από τη διαχείριση, ο κ. Δολαψάκης εξέφρασε την ένσταση και τον προβληματισμό του για τις επιλέξιμες δραστηριότητες. «Αφενός», είπε, «διερωτώμαι με ποιο σκεπτικό, δεκαπέντε μέρες μετά 
την προδημοσίευση του προγράμματος, το υπουργείο αλλάζει τις επιλέξιμες δραστηριότητες στην μεταποίηση και εξαιρεί δεκάδες κωδικούς, που αρχικά ήταν επιλέξιμοι. Ενδεικτικά αναφέρω την πρωτογενή μεταποίηση, ένας κλάδος που είναι πολύ σημαντικός στην τοπική οικονομία. Κρίνει άραγε το υπουργείο ότι δεν πρέπει να χρηματοδοτηθούν τα οινοποιεία, τα ελαιουργεία κλπ και για ποιο λόγο;».
«Διερωτώμαι», πρόσθεσε, «γιατί εξαιρούνται οι δραστηριότητες των οικοδομικών επαγγελμάτων. Είναι γνωστή σε όλους ότι η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα έχει προσλάβει πλέον δραματικές διαστάσεις. Ήδη έχουμε τονίσει τη σημασία της οικοδομής στην τοπική αγορά και την αναγκαιότητα να υπάρξουν μέτρα ικανά να αλλάξουν το κλίμα στην αγορά ακινήτων, αλλά και να συμβάλλουν στην αναθέρμανση του κλάδου. Εξαιρώντας τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την οικοδομή, π.χ. κατασκευαστές, ηλεκτρολόγους , υδραυλικούς κλπ, σε τι συμβάλλει για την άμβλυνση των επιπτώσεων της κρίσης;».
Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου εξέφρασε τον προβληματισμό του και για το ποσοστό επιδότησης. «Όχι ότι το 65% για την περιφέρεια είναι αρνητικό», είπε, «ίσα ? ίσα το υπουργείο δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοια ύψη. Ο προβληματισμός μου είναι ότι φαίνεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, και θα ήθελα να διασφαλιστεί ότι αυτό θα διατηρηθεί ως το τέλος. Για τις αλλαγές από καιρό εις καιρό στα δημοσιευμένα στοιχεία να αναφέρω χαρακτηριστικά την προδημοσίευση της Νεανικής και Γυναικείας Επιχειρηματικότητας για το ύψος προϋπολογισμού των επενδύσεων της μεταποίησης στα 400.000 ευρώ και την δυσάρεστη έκπληξη, αργότερα, της μείωσης στο μισό».
Κλείνοντας ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου είπε: «Είμαστε υπέρμαχοι και θιασώτες τέτοιων προγραμμάτων, όπως αυτών που έχει προδημοσιεύσει το υπουργείο. Αποτελούν εργαλεία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, απέναντι στην κρίση. Αν μη τι άλλο παρέχουν στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αντισταθούν στις σημερινές δυσκολίες και να διασφαλίσουν καλύτερες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της επόμενης μέρας. Να σταθούν με αξιώσεις στο περιβάλλον που θα διαμορφωθεί μετά το τέλος της κρίσης. Ένα περιβάλλον στο οποίο ξέρουμε από τώρα ότι οι απαιτήσεις θα είναι υψηλότερες απ? ότι πριν».
