να δώσουμε μια άλλη φιλοσοφία στα ΚΑΠΗ
του Νίκου
ΝίνουΟ θεσμός των ΚΑΠΗ αποτέλεσε, και αποτελεί, μια πολύτιμη κοινωνική δομή την οποία το Κράτος προσφέρει στους πολίτες της τρίτης ηλικίας.
Θεωρώ, ότι οι σχετικές επιχορηγήσεις των δήμων προς τα ΚΑΠΗ αποτελούν μια υποχρεωτική ανταπόδοση τους, προς τους δημότες τους οι οποίοι επί δεκαετίας στήριξαν και προώθησαν την τοπική οικονομία και έκτισαν, υπό όλες τις παραμέτρους, τον δήμο.
Όμως κάθε δομή, πάντα έχει και την καλύτερη της!
Στις δυο περίπου δεκαετίες λειτουργίας του θεσμού, ακολουθείται, ουσιαστικά η ίδια λειτουργική, χωρίς σημαντικές αλλαγές, και χωρίς φρεσκάρισμα και αξιολογούμενες βελτιώσεις, προσαρμογές κλπ.
Μπορεί να είμαστε όλοι ευχαριστημένοι και συνειδησιακά ήρεμοι, ότι επιτελούμε το καθήκον μας απέναντι στους γονείς μας, προσφέροντας τις δομές αυτές, όμως υπάρχουν και απόψεις που εντοπίζουν αρνητικές παραμέτρους και ζητούν αλλαγές και βελτιώσεις για την κάλυψη τους.
Να κάνουμε μια απλή συζήτηση, καταθέτοντας τις επισημάνσεις αυτές και ρίχνοντας ιδέες βελτιώσεων και εξέλιξης.
Παλιότερα, οι τοπικές μας μικροκοινωνίες, είχαν τα παραδοσιακά καφενεία, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε χωριό, που ήταν τα σημεία αναφοράς της κοινωνικής ζωής στην τοπική περιοχή.
Εκεί, πληρώνοντας, με τον φτωχικό οβολό τους, το καφεδάκι ή το γλυκό τους, οι συμπολίτες απολάμβαναν την κοινωνική συναναστροφή, συζητούσαν κάθε πρόβλημα και θέμα, ανάσαναν από το καθημερινό μόχθο τους.
Στο καφενείο έσμιγαν όλες οι ηλικίες!
Το καφενεδάκι αποτελεί πλέον ένα είδος υπό εξαφάνιση, εκτοπισμένο από την τηλεόραση και τον σύγχρονο απόγονο του, την καφετέρια.
Ίσως ένα μέρος της αιτίας εξαφάνισης του να ανήκει και στην λειτουργία των ΚΑΠΗ!
Τα ΚΑΠΗ λειτουργούν μόνο για τα μέλη τους, δηλαδή η συναναστροφή που επιτρέπουν είναι μόνον για άτομα τρίτης ηλικίας.
Εδώ επισημαίνεται, από κάποιους, η συνέπεια της ηλικιακής «γκετοποίησης», δηλαδή «κατηγορούν» τα ΚΑΠΗ, ότι διαχωρίζουν και απομονώνουν τις ηλικίες.
Θεωρώ ότι δεν αμφισβητεί κανείς την χρησιμότητα, από κάθε παράμετρο, της συναναστροφής, των συζητήσεων, των ανταλλαγών γνώσεων και απόψεων, όλων των ηλικιών!
Επομένως πράγματι υπάρχει ένα θέμα, αποξένωσης των ηλικιών!
Στα ΚΑΠΗ οι συμπολίτες της τρίτης ηλικίας απολαμβάνουν τις ευχάριστες ώρες τους, πληρώνοντας συμβολικά ποσά για τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Έτσι υπάρχει πρόσθετο κίνητρο προσέλευσης τους, με συνέπεια να αφαιρείται πολύτιμο πελατειακό δυναμικό από τα ίδια καταστήματα της περιοχής.
Συνεπώς δεν είναι αναιτιολόγητοι οι ισχυρισμοί κάποιων, ότι τα ΚΑΠΗ αντιστρατεύονται, και αφαιρούν έργο τους, την λειτουργία των όμοιων καταστημάτων της περιοχής.
Μάλιστα κάποιοι καταστηματάρχες «κατηγορούν», ότι με τα τέλη που εκείνοι πληρώνουν στους δήμους, οι δήμοι τούς ανταγωνίζονται χρηματοδοτώντας τα ΚΑΠΗ!
Οι δήμοι, εν όψει της γενικότερης οικονομικής λογικής, έχουν αρχίσει να «μαζεύουν» τις επιχορηγήσεις προς τα ΚΑΠΗ, αφυδατώνοντας τα από παράπλευρες δραστηριότητες, και λειτουργώντας τα σαν απλά δημοτικά καφενεία.
Πολλοί, βλέποντας τον αειφόρο «κατήφορο» του τουρισμού μας, μιλούμε για ανάκτηση της τοπικής μας ταυτότητας, για επαναπροσδιορισμό του τουριστικού μας προϊόντος.
Στο πλαίσιο αυτό, μπαίνει στο τραπέζι και η αναβίωση των παραδοσιακών λειτουργιών στον τόπο μας.
Μια τέτοια παραδοσιακή τοπική λειτουργία, είναι και το (παραδοσιακό) καφενείο!
Άρα, μια ανατοποθέτηση της δομής των ΚΑΠΗ, είναι συμβατή με τούτη την τουριστική ανάσταση μας, και ταυτόχρονα θα δημιουργήσει ρεαλιστικά δεδομένα για την επικοινωνία των λαών, που τόσο επιδιώκεται από την ευρωπ. κοινότητα.
Δεν θα κουράσω παραθέτοντας τέτοιες παραμέτρους, αφού καθένας μπορεί να προσθέσει δικές του απόψεις, όταν θα γίνει μια τέτοια συζήτηση-μελέτη του θέματος.
Ολοκληρώνοντας το παρόν σύντομο σημείωμα μου, θα προχωρήσω σε προτάσεις, για συζήτηση και αξιοποίηση.
- να γίνει μια διαπαραταξιακή επιτροπή στον δήμο, η οποία να μελετήσει το θέμα, της αναδιοργάνωσης των δημοτικών υπηρεσιών προς την Τρίτη ηλικία.
Στην πολύ σοβαρή δουλειά της επιτροπής, εντάσσεται η συλλογή και ανάλυση κάθε σχετικής ιδεογνωσίας και τεχνογνωσίας, τα οικονομικά κοστολογικά κλπ δεδομένα, η συζήτηση με όλους τους εμπλεκόμενους, και η τελική πρόταση προς το δημοτικό συμβούλιο.
- άξονες αναζήτησης της επιτροπής θα είναι, η αξιολόγηση της σημερινής λειτουργίας στο σύνολο της, και η προσεκτική μελέτη κάθε εξελικτικής δυνατότητας, σε συνδυασμό με την συνολική κοινωνικοοικονομική τοπική πραγματικότητα, παρούσα και μελλοντική.
- σαν πρώτες προτάσεις, για συζήτηση και αξιολόγηση, θα μπορούσαν να είναι, η ελεύθερη λειτουργία των μελών, με επιδότηση από τον δήμο, η στήριξη λειτουργίας παραδοσιακών καφενείων στις γειτονιές και στα χωριά μας, οι προδιαγραφές τέτοιων καφενείων ( τι θα περιέχουν, τι θα σερβίρουν, πως θα λειτουργούν κλπ), η γεωγραφική κατανομή γραφείων εξυπηρέτησης των μελών, κλπ
- οι λοιπές υπηρεσίες που σήμερα προσφέρονται, και άλλες που θα προστεθούν, θα δίδονται από κεντρικές δομές προς όλα τα μέλη.
Σίγουρα με μικρότερα κόστη μπορούν να προσφερθούν πολλαπλάσιες, ποιοτικά και ποσοτικά, υπηρεσίες.
Με το παρόν σημείωμα τίθεται η ιδέα να ασχοληθούμε με το θέμα των ΚΑΠΗ για να βελτιώσουμε την παροχή προς τους συμπολίτες, βελτιώνοντας τα δεδομένα, κάνοντας τομές και ανακατανομές δράσεων, και αφήνοντας την μέχρι σήμερα ενασχόληση της απλής επανάληψης των υφισταμένων.
Θεωρώ, ότι τα ΚΑΠΗ ήταν μια επαναστατική προσφορά προς την Τρίτη ηλικία.
Μετά από 20 χρόνια, πιστεύω, ότι χρειάζονται ένα καινούριο, καλύτερο, «κουστούμι»!
Με σκέψη, με ωριμότητα, με σεβασμό, να μελετήσουμε τις δυνατότητες και να προχωρήσουμε σε βελτιώσεις.
Με τιμή
*ο κ.Νίκος Νίνος
είναι δημοτικός σύμβουλος
& επικεφαλής της μειοψηφίας
στον Δήμο Ρεθύμνου