Ο Ηλίας Λαμπίρης για θέματα του Νομού.

Για θέματα του Νομού Ρεθύμνου όσον αφορά το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, συμμετείχε χθες Τετάρτη 4 Μαρτίου 2009 ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ρεθύμνου, καθηγητής Ηλίας Λαμπίρης, στην κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Οικονομικών Υποθέσεων – Παραγωγής και Εμπορίου και Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος. Τις Επιτροπές,  μετά από αίτημα βουλευτών του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., κλήθηκαν να ενημερώσουν για το Χωροταξικό του Τουρισμού οι Υπουργοί Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, κ. Γιώργος Σουφλιάς και Τουριστικής Ανάπτυξης, κ. Κώστας Μαρκόπουλος.
ο κ. Κώστας
Μαρκόπουλος

Γνωστές είναι οι αντιδράσεις που έχει ξεσηκώσει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό που προωθεί το ΥΠΕΧΩΔΕ, αφού, εκτός των άλλων, ο αρμόδιος Υπουργός αρνήθηκε να φέρει το θέμα προς συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής. Το κείμενο της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που προωθείται, με πρόσφατη – οριακή ως προς την πλειοψηφία της – γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας, έχει επικριθεί και απορριφθεί από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Για τον λόγο αυτό, κλήθηκαν στην Επιτροπή οι Υπουργοί, προκειμένου δηλαδή να ενημερώσουν τους βουλευτές-μέλη επί του κειμένου της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που προωθείται. 

Στην τοποθέτησή του, ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιάς, υποστήριξε ότι το κείμενο που κυκλοφορεί δεν είναι σε καμία περίπτωση οριστικό και ότι στην τελική του διαμόρφωση θα ληφθούν υπόψη οι προτάσεις που έχουν υποβάλει οι εμπλεκόμενοι φορείς.

Στο πλαίσιο αυτό, ο καθηγητής Ηλίας Λαμπίρης, κατέθεσε τις προτάσεις του για τον Νομό Ρεθύμνου, που είναι σύμφωνες και με τις απόψεις που έχουν εκφρασθεί από τους επίσημους φορείς του Νομού.
ακολούθως το σχετικό υπόμνημα προς τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ:

Προς τον
Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων
κ. Γιώργο Σουφλιά

Κύριε Υπουργέ,
Είναι γνωστές οι αντιδράσεις που έχει ξεσηκώσει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό που προωθεί το ΥΠΕΧΩΔΕ. Το γεγονός ότι προτίθεστε να το θέσετε σε εφαρμογή με Κοινή Υπουργική Απόφαση, χωρίς να περάσει από τη Βουλή, γεννά εύλογα ερωτηματικά και δεν τιμά τη δημοκρατία μας.

Γενικότερα, ως ΠΑΣΟΚ απορρίπτουμε το ισχύον σχέδιο, διότι θεωρούμε ότι αντί να πηγαίνει τον τόπο μπροστά, τον πάει 30 χρόνια πίσω. Κι αυτό γιατί:

–Οδηγεί σε καταστροφή το τοπίο και το φυσικό περιβάλλον.

–Προωθεί μια ανάπτυξη της περιφέρειας ανάλογη με εκείνη που οδήγησε την Αθήνα στη σημερινή άναρχη μορφή της.

–Δεν δίνει κίνητρα για το ζωντάνεμα των ερημωμένων περιοχών.

–Προωθεί τη συγκέντρωση του κατασκευαστικού τομέα σε λίγα χέρια.

Ειδικότερα για το Ρέθυμνο:
Όταν το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τον Μάιο του 2008, το Νομαρχιακό Συμβούλιο Ρεθύμνου συνεδρίασε τον Ιούλιο 2008 και κατέληξε σε συγκεκριμένες προτάσεις επί των άρθρων του αρχικού κειμένου. Οι προτάσεις αυτές δεν λήφθηκαν υπόψη στο νέο κείμενο της Κ.Υ.Α. που προέκυψε μετά τη γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξικού Σχεδιασμού, τον Οκτώβριο του 2008.

Επί του νέου αυτού σχεδίου, το Νομαρχιακό Συμβούλιο συνεδρίασε ξανά τον Νοέμβριο 2008, διατηρώντας κάποιες ή τροποποιώντας άλλες από τις προτάσεις του, λαμβάνοντας υπόψη και τις απόψεις των φορέων που είχαν κληθεί. 

Λαμβάνοντας υπόψη μου τις προτάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης και γενικότερα των φορέων του Νομού Ρεθύμνου, εισηγούμαι τα ακόλουθα:

1. Πιστεύουμε ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η αρτιότητα των αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων περιοχών, με απαραίτητη προϋπόθεση τη χωροθέτησή τους
2. Όσον αφορά τις ειδικές μορφές Τουρισμού προτείνουμε τα εξής:

α. Συνεδριακός Τουρισμός Δημιουργία εγκαταστάσεων συνεδριακού τουρισμού στην πόλη του Ρεθύμνου, λόγω ύπαρξης και του Πανεπιστημίου, και στα Ανώγεια Μυλοποτάμου λόγω των αξιόλογων στοιχείων του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος και του πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

β. Αστικός Τουρισμός Στο ιστορικό κέντρο του Ρεθύμνου και σε μικρότερα αστικά κέντρα με πλούσια αρχιτεκτονική παράδοση να αναληφθούν προγράμματα εκτεταμένων αναπλάσεων.

γ. Θαλάσσιος Τουρισμός Στις δραστηριότητες αυτές να συμπεριληφθεί και το Ρέθυμνο το οποίο διαθέτει, εκτός από τον χώρο της «Μαρίνας», θαλάσσια κέντρα στις βόρειες και νότιες παραλίες του, που μπορεί να εξυπηρετήσουν θαλάσσιες δραστηριότητες του Τουρισμού, αλλά συγχρόνως έχουν και την δυνατότητα χρήσης ιδιόκτητων σκαφών αναψυχής.

δ. Πολιτισμικός Τουρισμός. Το Ρέθυμνο χαρακτηρίζεται ως κέντρο μεσογειακής ακτινοβολίας με άξονα την ιστορία και τον πολιτισμό του. Διαθέτει τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας και το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών. Σύμφωνα και με τον Περιφερειακό Σχεδιασμό της Περιφέρειας Κρήτης, θεωρείται σκόπιμη η δημιουργία « Μουσείου Περιβάλλοντος» και μικρότερο μουσείο στα Ανώγεια, καθώς και τμήμα ΤΕΙ στο Ρέθυμνο με αντικείμενο την συντήρηση Αρχαιοτήτων. Επίσης με κέντρο το προτεινόμενο ΤΕΙ Αγ. Νικολάου να λειτουργήσουν παραγωγικές σχολές για εξειδίκευση εργαζομένων στον ποιοτικό τουρισμό στο Σπήλι Ρεθύμνου.

Εκτός των παραπάνω, που προβλέπονται από τον Περιφερειακό Σχεδιασμό της Περιφέρειας Κρήτης, θεωρήθηκε απαραίτητη:

• Η δημιουργία Ανώτατης Σχολής Τουρισμού στο Ρέθυμνο με ένταξή της στο Πανεπιστήμιο της πόλης μας.
• Η δημιουργία θεματικών πάρκων που αφορούν στους πολιτιστικούς πόρους περιοχών όπως Μαργαρίτες κ.ά.
• Η ίδρυση Μουσείου Αρχαιοτήτων στο Ρέθυμνο, την Ελεύθερνα και την Αξό.
• Η ίδρυση συνάντησης εθελοθυσίας των λαών της Ευρώπης στο Αρκάδι.
• Η ίδρυση Μουσείου ανθρωπολογίας στο Ρέθυμνο.

ε. Θρησκευτικός Τουρισμός Ανάδειξη του Ρεθύμνου ως πόλου ανάπτυξης Θρησκευτικού Τουρισμού δεδομένου ότι διαθέτει πλήθος αγιογραφημένων εκκλησιών αλλά και αξιόλογα μοναστήρια όπως οι μονές Αρκαδίου, Πρέβελη, Αρσανίου, Ατάλης, Βωσσάκου, Αγ. Ειρήνης, Δισκουρίου, Σωτήρος Χριστού, Χαλέπας, Ασωμάτων Αμαρίου κ.ά.  

ζ. Αθλητικός Τουρισμός. Να συμπεριληφθούν στις δραστηριότητες οι αθλητικές εγκαταστάσεις στην περιοχή του Γάλλου Ρεθύμνης, όπου διοργανώνονται τα «Βαρδινογιάννεια», τα οποία είναι από τις πιο επιτυχημένες αθλητικές διοργανώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να αναπτυχθεί ως προπονητικό κέντρο. Επίσης να προωθηθούν οι δράσεις του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου για τον Τουρισμό και η δημιουργία υποδομών μηχανoκίνητου αθλητισμού.

η. Γκολφ Στον χάρτη που συνοδεύει την Κ.Υ.Α σημειώνεται θέση γκολφ στον Νομό μας, το οποίο υπό προϋποθέσεις θα είναι ένας ακόμη πόλος έλξης ποιοτικού τουρισμού.

θ. Χιονοδρομικός Τουρισμός. Πρόβλεψη εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων του υφιστάμενου χιονοδρομικού κέντρου Ανωγείων. Δημιουργία ορειβατικού σκι στους ορεινούς όγκους του Μυλοποτάμου.

ι. Καταδυτικός Τουρισμός Να συμπεριληφθεί το Ρέθυμνο και συγκεκριμένα οι περιοχές Πετρές, Μπαλί, Σίσσες, Ροδάκινο στις οποίες υπάρχουν υποθαλάσσιοι γεωλογικοί σχηματισμοί , οικοσυστήματα και ενάλιες αρχαιότητες. Να καθοριστούν οι ζώνες των παραπάνω περιοχών και να προωθηθεί η δημιουργία «θεματικών υποθαλάσσιων πάρκων». Επίσης να προβλεφθεί  η αξιοποίηση των ήδη υφιστάμενων δομών καταδυτικού τουρισμού.

κ. Αθλητικές δραστηριότητες του ορεινού όγκου Να συμπεριληφθεί ολόκληρος ο ορεινός όγκος του νομού. Να αξιοποιηθούν τα ορεινά καταφύγια του Ψηλορείτη και των διαδρομών που οδηγούν σ? αυτά.

λ. Τουρισμός φύσης. Να συμπεριληφθούν στις ενδιαφέρουσες περιβαλλοντικά περιοχές τα φαράγγια του Νομού:  Κουρταλιώτικο, Πρασσιανό, Κοτσιφού, Πατσού, Καλανταρέ, Μύλων και Ζωνιανών. Η περιοχή του δάσους Βελανιδιάς στον Κάστελλο και η ευρύτερη περιοχή του φράγματος των Ποταμών. Η ανάδειξη των περιοχών αυτών είναι απαραίτητη διότι διαθέτουν τους προβλεπόμενους πόρους (φύση, τοπίο) ως πόλων ανάπτυξης Τουρισμού  Φύσης ευρύτερης ακτινοβολίας. Δημιουργία γεωφυσικού πάρκου στον Ψηλορείτη και δημιουργία του δασικού χωριού στον Δήμο Συβρίτου, και αξιοποίηση του χώρου της Σχολής Ασωμάτων.

Παρατηρήσεις:

1. Στις μεταφορικές υποδομές, ενώ στο αρχικό κείμενο γινόταν αναφορά στις ειδικές και τεχνικές υποδομές (αεροδρόμια, λιμάνια, οδικό δίκτυο) στο νέο σχέδιο (συμπληρωμένο) αναφέρεται γενικά, με προτεραιότητες όπως αυτές ορίζονται στο Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού.
2. Στην ύδρευση, έγινε αναφορά στην αποτελεσματικότερη διαχείριση των υδάτινων πόρων του Φράγματος των Ποταμών και του Πλατύ Ποταμού.
3. Στην ενέργεια να εξασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια αλλά μόνο σε ήπιες μορφές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
4. Στη διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων. Αναβάθμιση του βιολογικού καθαρισμού στο Ρέθυμνο και δημιουργία κεντρικής μονάδας βιολογικής επεξεργασίας και ανακύκλωσης.
5. Στην υγεία, για τον Νομό μας ως περιοχή με προτεραιότητα τον Τουρισμό, υπάρχει μεγάλη ανάγκη κατασκευής νέου Νοσοκομείου, η δημιουργία κέντρων υγείας στο Ρέθυμνο και η μετατροπή του υπάρχοντος νοσοκομείου για τη στέγαση διαφόρων κοινωφελών Υπηρεσιών.
6. Στις σύνθετες και ολοκληρωμένες αναπτύξεις τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού για τις δύο περιπτώσεις:

α. Νέου τύπου τουριστικής εγκατάστασης με συνδυασμένη ανάπτυξη ξενοδοχείων διάφορων λειτουργικών μορφών και τύπων υψηλών προδιαγραφών καθώς και κατοικιών προς πώληση, στις οποίες θα προβλέπεται η δυνατότητα παροχής ξενοδοχειακών υπηρεσιών. Στο 30% της συνολικής επιφάνειας των εγκαταστάσεων φιλοξενίας μπορεί να φτάσει η επιφάνεια των κατοικιών.

β. Νέων μορφών διαχείριση τουριστικών καταλυμάτων που θα περιλαμβάνουν τη δυνατότητα αγοράς από τρίτους, για χρήση και εκμετάλλευση τμημάτων τουριστικού συγκροτήματος με τη μορφή ανεξαρτήτων διαμερισμάτων ή κατοικιών, με την υποχρέωση να παραχωρούν ελεύθερο για χρήση, ως τμήμα ξενοδοχείου, ένα τμήμα του χρόνου με ιδιωτικά συμφωνητικά. Στις περιπτώσεις αυτές δίνεται η δυνατότητα να πωλούνται κατοικίες που κτίστηκαν με ευνοϊκότερους όρους δόμησης. Στην ουσία δηλαδή προωθείται μια νέα αγορά πολυτελούς κατοικίας με πρόσχημα τις νέες σύνθετες μορφές τουριστικών υποδομών.

Η πρότασή μας για τις περιπτώσεις αυτές είναι να ισχύσουν και στο Ρέθυμνο (αυτό προβλέπεται από την Κ.Υ.Α), αλλά με την προϋπόθεση του ελέγχου της φέρουσας ικανότητας κάθε περιοχής εφαρμογής.

Kύριε Υπουργέ,

Aπό τους φορείς του νομού Ρεθύμνου εκφράζονται σοβαροί προβληματισμοί ως προς την εφαρμογή του συγκεκριμένου Σχεδίου. Ειδικότερα:

1)Με ποιο τρόπο μπορεί η Κ.Υ.Α. να εφαρμοστεί όταν υπάρχουν Προεδρικά Διατάγματα που ορίζουν διαφορετικούς όρους δόμησης;

2)Το Γ.Π.ΧΣ.ΑΑ. (Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού Αειφόρου Ανάπτυξης) προβλέπει τη σταδιακή μείωση της εκτός σχεδίου δόμησης, χωρίς χρονοδιαγράμματα βέβαια. Όχι μόνο δεν συμβαίνει αυτό αλλά προωθείται το αντίθετο με την παρούσα Κ.Υ.Α. αφού αναφέρεται σε διαφορετικούς συντελεστές δόμησης από εκείνους που ισχύουν για κατοικία στα εκτός σχεδίου (Άρθρο 12 παρ. 6 του Γ.Π.ΧΣ.Α.Α. ΦΕΚ 128/Α/3 Ιουλίου 2008).

3)Δεν αποκλείει την εξορυκτική δραστηριότητα σε τουριστικές περιοχές ακόμη και σε περιοχές που εντοπίζονται νέα κοιτάσματα.

4)Δεν θα έπρεπε να έχει προηγηθεί το χωροταξικό σχέδιο για τις παράκτιες περιοχές πριν από εκείνο του τουρισμού;

5)Σχετικά με τις αναφερόμενες στο άρθρο 6 ειδικές μορφές τουρισμού δεν χωροθετεί σε κανένα χώρο αυτές τις συγκεκριμένες ειδικές μορφές.

6)Μέσα από τις σύνθετες μορφές τουρισμού α) προωθεί την οικιστική αναρχία και β) δίνει τη δυνατότητα προκειμένου οι εκτάσεις να αποκτήσουν το εμβαδόν των 150 στρεμμάτων «δρόμοι ή και άλλα τεχνικά έργα καθώς και ρέματα που διαπερνούν εκτάσεις να μην θεωρείται ότι συνιστούν την κατάτμησή τους».

7)Δεν γίνεται καμία αναφορά στη «φέρουσα ικανότητα των τουριστικών περιοχών». Μπορούν δηλαδή να γίνουν αυτά που η ΚΥΑ δίνει τη δυνατότητα να κατασκευαστούν και μέχρι ποιο σημείο επιτρέπονται οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στο περιβάλλον;                

Σε κάθε περίπτωση, αν ισχύει η ανακοίνωση του Υπουργείου σας στις 5.2.09 ότι «το ΥΠΕΧΩΔΕ θα επεξεργαστεί όλες τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί και θα τις λάβει υπόψη του», σας παρακαλώ να λάβετε έστω και τώρα υπόψη τις προτάσεις που σήμερα σας υποβάλουμε και που εκφράζουν τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ρεθύμνου.

Εν αναμονή της θετικής ανταπόκρισής σας στα αιτήματα του Νομού Ρεθύμνου,
σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Ηλίας Ε. Λαμπίρης