Πιθανά συμπτώματα της θεραπείας του καρκίνου και αντιμετώπιση αυτών που σχετίζονται με τη διατροφή

Πιθανά συμπτώματα της θεραπείας του καρκίνου και αντιμετώπιση αυτών που σχετίζονται με τη διατροφή

*της Άρτεμις Δρυγιαννάκη

Ο καρκίνος και ιδιαίτερα η θεραπεία του, όταν ακολουθείτε κάποιο φαρμακευτικό σχήμα, είναι πιθανό να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες, οι οποίες πάντα εξατομικεύονται και αποτελούν κομμάτι της θεραπείας σας με το θεράποντα ιατρό.
Σε γενικές γραμμές όμως, υπάρχουν κάποιες βασικές συστάσεις που πιθανόν φανούν χρήσιμες. Η διατροφή αποτελεί βασικό κομμάτι της θεραπείας και για το λόγο αυτό δεν πρέπει να το περνάτε αψήφιστα.

Πιθανά συμπτώματα στη θεραπεία είναι η ναυτία, ο εμετός, η διάρροια ή η δυσκοιλιότητα, η στοματίτιδα.

Ναυτία και αντιμετώπισή της :

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ναυτία. Αυτό πιθανόν να παρουσιαστεί μετά τη λήψη των φαρμάκων ή και τις επόμενες ώρες ή ημέρες. Αρχικά ενημερώστε το γιατρό σας και βεβαιωθείτε ότι παίρνετε την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Στη συνέχεις φροντίστε τα εξής :

• Να είστε σε χώρο που υπάρχει καλός αερισμός χωρίς έντονες οσμές και με τη σωστή θερμοκρασία.
• Να φορέσετε άνετα ρούχα.
• Να κάνετε πολύ μικρά και συχνά γεύματα.
• Τα γεύματά σας να αποτελούνται από στερεές τροφές όπως φρυγανιές, κράκερ, κρίσπις, κουλούρι θεσσαλονίκης κ.α.
• Αποφύγετε να πίνετε υγρά (ή τουλάχιστον όχι μεγάλες ποσότητες)
• Αποφύγετε τα λιπαρά, αλκοόλ, καφέ, τσάι, γλυκά, μέλι, όξινα φρούτα (πορτοκάλι- μανταρίνι- ακτινίδιο κ.α.), αναψυκτικά.

Εμετός και αντιμετώπισή του :

Μία άλλη πιθανή παρενέργεια των φαρμάκων μπορεί να είναι ο εμετός.  Σημαντικό στον εμετό είναι να βρείτε την αιτία που τον προκαλεί, δηλαδή εάν είναι συνέπεια της ναυτίας ή κάποιας άλλης αιτίας (κατανάλωση κάποιας τροφής που σας έπεσε βαριά κ.α.).

Στη συνέχεια φροντίστε :

• Να κάνετε 6-8 μικρά και ελαφριά γεύματα.
• Να προτιμήσετε απλή μαγειρική Παρασκευή (βραστά, στο φούρνο ή στον ατμό) και να αποφύγετε τις βαριές σάλτσες και τα τηγανητά.
• Να πίνετε πολλά υγρά, αλλά σε μικρές ποσότητες ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
• Να αποφεύγετε την κατανάλωση νερού (όσο είναι δυνατόν) περίπου 30λεπτά πριν και μετά από κάθε γεύμα, καθώς και κατά τη διάρκεια αυτού.
• Να αποφύγετε να ξαπλώσετε για τουλάχιστον 1 ώρα μετά από κάθε γεύμα.
• Να ξεπλένετε καλά το στόμα σας με νερό μετά από κάθε επεισόδιο εμετού.
• Ξεκινήστε να καταναλώσετε μέσα στα επόμενα 30 λεπτά (μετά το επεισόδιο εμετού) σε μικρές δόσεις υγρά όπως :νερό, χαμομήλι, τσάι, χυμό μήλου κ.α.
• Ξεκινήστε τη διατροφή σας με στερεές τροφές όπως: φρυγανιά, κράκερ κ.α. στην επόμενη ώρα.

Διάρροια και αντιμετώπισή της :

Άλλη μία παρενέργεια της φαρμακευτικής αγωγής είναι η διάρροια, δηλαδή η επαναλαμβανόμενη επίσκεψη στην τουαλέτα για περισσότερες από 1-3 φορές και με μορφή κοπράνων πολτώδη ή και υγρή. Δεν ξεχνάτε να αρχικά να ενημερώσετε το θεράποντα ιατρό σας.

Στη συνέχεια ακολουθείτε τα εξής :

• Να έχετε επαρκή πρόσληψη θερμίδων με τροφές υψηλής βιολογικής και θερμιδικής αξίας
• Να προτιμήσετε απλή μαγειρική Παρασκευή (βραστά, στο φούρνο ή στον ατμό) και να αποφύγετε τις βαριές σάλτσες και τα τηγανητά.
• Να αποφύγετε τα ωμά φρούτα (εκτός μήλο, μπανάνα), τα λαχανικά και τις τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως ψωμί/ φρυγανιές/ δημητριακά ολικής άλεσης ή σίκαλης κ.α.
• Προτιμήστε: ρύζι ( λαπά ), πατάτα (βραστή ή στον ατμό ή στο φούρνο), καρότο, λευκό ψωμί ή φρυγανιά, ζυμαρικά (χωρίς σάλτσα και τυρί), κόκκινο κρέας, κοτόπουλο, μήλο, μπανάνα.
• Να έχετε επαρκή λήψη υγρών (νερό, χυμό μήλου, τσάι, χαμομήλι βοηθούν)

Δυσκοιλιότητα και αντιμετώπισή της :

Η Δυσκοιλιότητα είναι μία ακόμα παρενέργεια. Δυσκοιλιότητα χαρακτηρίζετε σε γενικές γραμμές η μη επίσκεψη της τουαλέτας για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 2 ημερών. Η περίπτωση βέβαια της δυσκοιλιότητας εξατομικεύεται ακόμα περισσότερο και βάση της παθολογίας. Και σε αυτή την περίπτωση ο πρώτος που ενημερώνετε είναι ο θεράποντος γιατρός σας.

Στη συνέχεια ακολουθείτε τα εξής :

• Αύξηση της κατανάλωσης νερού.
• Κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φρούτων. Προτιμήστε (εφόσον δεν σας ενοχλούν) πορτοκάλι, ακτινίδιο, αποξηραμένα δαμάσκηνα κ.α. Επίσης δοκιμάστε και την κατανάλωση αυτών με το φλοιό τους π.χ. μήλο καλά ξεπλυμένο με το φλοιό κ.α.
• Μην ξεχνάτε τα λαχανικά και κυρίως τα αμυλούχα π.χ. φασολάκια, αρακά, καλαμπόκι κ.α.
• Προτιμήστε προϊόντα ολικής άλεσης και σίκαλης (δημητριακά, ψωμί, φρυγανιές κ.α.)
• Μην αναβάλλεται την επίσκεψή σας στην τουαλέτα.

Στοματίτιδα και αντιμετώπισή της :

Τα συμπτώματα της στοματίτιδας είναι πόνος και αίσθημα ξηρότητα, απώλεια γεύσης, ερεθισμό, δυσκολία κατάποσης. Ακολουθήστε τα εξής :

• Κρατήστε σωστή υγιεινή του στόματος, δηλαδή πλένετε τα δόντια σας μετά από κάθε γεύμα (με μαλακή οδοντόβουρτσα).
• Κάνετε στοματικές πλύσεις με σόδα και νερό ή με χαμομήλι και μέλι.
• Αποφύγετε το αλκοόλ, το κάπνισμα, τα μπαχαρικά, το ξύδι, το αλάτι, το λεμόνι.
• Καταναλώνετε ακόμα μεγαλύτερη ποσότητα νερού, από ότι συνηθίζατε, χυμούς φρούτων, χαμομήλι.
• Τρώτε ευκολομάσητες τροφές όπως :πουρέ πατάτας, ζωμό κρέατος, σούπες λαχανικών, γιαούρτια, ζελέ κ.α.
• Φροντίστε η θερμοκρασία των τροφών να είναι χαμηλή.

Ερωτήματα, προβληματισμοί κ.α. θα υπάρχουν πάντα. Αντιμετωπίστε με ηρεμία και θάρρος την κατάσταση και μην ξεχνάτε την επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό σας, το νοσηλευτικό προσωπικό, τον/ την διαιτολόγο σας. Η συζήτηση με άτομα που γνωρίζουν την κατάσταση υγείας σας και τις δικές σας ιδιαίτερες ανάγκες θα βοηθήσουν ιδιαίτερα.

* η Άρτεμις Δρυγιαννάκη
Ειδικός Εφαρμογών Διαιτητικής
Υπεύθυνη διατροφολόγος
Κυανού Σταυρού