Εισήγηση Όθωνα για τον «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»
1/6/10
- Κατά την συζήτηση του Νομοσχεδίου «Νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης και αποκεντρωμένης διοίκησης -Πρόγραμμα Καλλικράτης»
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή του Νομοσχεδίου «για το Πρόγραμμα Καλλικράτης» στις τέσσερις παρεμβάσεις του (δύο στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων και δύο στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης), ο Βουλευτής Ρεθύμνου Μανώλης Όθωνας μεταξύ άλλων τόνισε:
Γενικά για την μεταρρύθμιση
«?Αξίζει να θυμηθούμε ότι από τότε που σε αυτή τη χώρα υπήρχαν πάνω από έξι χιλιάδες κοινότητες με κοινοτάρχες που με μια σφραγίδα στην τσέπη έκαναν βόλτες στα χωριά και σφράγιζαν πιστο
ποιητικά γεννήσεως και θανάτου, και κυρίως του θανάτου των ίδιων των χωριών και της ελληνικής περιφέρειας, μέχρι σήμερα που πάμε σε 325 δήμους δεν έχουν περάσει ούτε αιώνες ούτε δεκάδες ετών.
Έχουν περάσει μόνο δώδεκα χρόνια και σε αυτά τα δώδεκα χρόνια με πρωτοβουλίες πάντα συγκεκριμένης πολιτικής παράταξης, με πρωταγωνιστές σε αυτές τις θεσμικές μεταβολές συγκεκριμένους ανθρώπους σε κάθε περιοχή της χώρας, τα πράγματα εξελίχθηκαν και εξελίσσονται με τον τρόπο που το σχέδιο νόμου που συζητάμε προβλέπει.
Εμείς λοιπόν στο ΠΑ.ΣΟ.Κ, τολμούμε ξανά. Με την υπερηφάνεια που δικαιολογημένα αισθανόμαστε για τη συμβολή μας στη ραγδαία μεταβολή του θεσμικού τοπίου της χώρας, αλλά και με την ωριμότητα και την εμπειρία, που οι προηγούμενες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες επίσης είχαν τη δική μας σφραγίδα, μας πλούτισαν, ξέρουμε σήμερα πολύ καλά ότι καμία μεταρρύθμιση δεν ολοκληρώνεται με την ψήφιση ενός νόμου. Καμία μεταρρύθμιση δεν συντελείται με σχέδιο επί χάρτου.
Γι? αυτό και ξέρουμε πολύ καλά ότι η επιτυχία των μεταρρυθμίσεων κρίνεται κυρίως από την υποστήριξη με συνέπεια και προσήλωση ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδίου, όπως προβλέπεται στον ίδιο το νόμο. Με τη συγκρότηση του κοινωνικού και πολιτικού εκείνου μετώπου το οποίο θα σπρώξει τα πράγματα προς τα εμπρός. Θα εγγυηθεί την αταλάντευτη και αδιαπραγμάτευτη διαδικασία αποκέντρωσης. Η διαδικασία αυτή για μας είναι μία διαχρονική αναμέτρηση ιδεών, αντιλήψεων και πρακτικών. Διαχρονική αντιπαράθεση με όσους επιμένουν να πιστεύουν ότι αυτή η χώρα, η κοινωνία και οι πολίτες της μπορούν να παραμένουν έρμαια ενός κράτους συγκεντρωτικού στη δομή του, πελατειακού στη λογική του, αναποτελεσματικού στη δράση του, αδιαφανούς και σπάταλου στη λειτουργία του.
Και αυτή η διαχρονική προσπάθεια έχει ακόμα δρόμο μπροστά της. Ένα δρόμο που θα τον κάνουμε μαζί με τους πολίτες, τις ζωντανές δημιουργικές δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών σε όλη τη χώρα, ξεπερνώντας, όπου απαιτείται, τις όποιες προκαταλήψεις ή ακόμα και κομματικούς διαχωρισμούς.
Σε αυτήν τη νέα προσπάθεια που σηματοδοτεί η συγκεκριμένη μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, σ΄ αυτό το νέο φωτισμένο δρόμο για τους θεσμούς του σήμερα και του αύριο, προφανώς υπάρχουν και σκιές. Υπάρχουν πολλά επιμέρους σημεία τα οποία όλοι θα θέλαμε να είναι λίγο διαφορετικά, λίγο καλύτερα για την περιοχή μας, πιο κοντά για την αντίληψη των πραγμάτων που ο καθένας από εμάς έχει και δικαιούται να έχει.
Είναι όμως, μία πολιτική στάση κατώτερη των περιστάσεων, όχι μόνο για τα κόμματα, αλλά και για τα πολιτικά πρόσωπα, που αντί να βλέπουν το δρόμο, εστιάζουν στις σκιές, κουβαλάνε το κλίμα των θεμιτών, εύλογων κάποιες φορές, τοπικών αιτημάτων ή ακόμα και τοπικιστικών αντιθέσεων. Υποκρίνονται και υποδύονται τους κατόπιν εορτής προφήτες, για να εκμεταλλευτούν μικροκομματικά ή προσωπικά τέτοιου είδους ζητήματα που βασίζονται άλλες φορές σε θεμιτές διαφωνίες και σε αρκετές άλλες περιπτώσεις σε ταπεινά και ιδιοτελή κίνητρα».
Σχετικά με το χωροταξικό των νέων Δήμων
«Το εύρος και η έκταση των αρμοδιοτήτων, που ανατίθενται στους νέους Ο.Τ.Α. με βάση το νομοσχέδιο, έδειχνε κατά την άποψη μου, περισσότερο βιώσιμα σχήματα σε πάρα πολλές περιοχές. Ξέρει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών πάρα πολύ καλά ότι ήμουν προσωπικά υποστηρικτής της άποψης για μεγαλύτερα και πιο βιώσιμα σχήματα.
Στο νομό μου έκανα μια πρόταση για ελάχιστους δήμους (1 ή 2) και, ενώ απέκτησε αυτή η πρόταση απήχηση στην κοινωνία των ενεργών πολιτών, στους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς, φθάσαμε στο σημείο να κάνουμε τελικά πέντε δήμους.
Προσωπικά δεν με ενοχλούν οι αριθμοί, δεν έχω προκαταλήψεις. Απλά βλέπω ότι εν τέλει με τους πέντε δήμους κάναμε πάλι ουσιαστικά έναν. Γιατί τις πρόσθετες αρμοδιότητες θα τις ασκεί ο δήμος της έδρας του νομού, κατά την άποψή μου μόνιμα ή για μακρό χρονικό διάστημα και για τους άλλους τέσσερις. Και απλά κάνουμε πολίτες δύο και τριών κατηγοριών, γιατί προφανώς οι πολίτες – δημότες του δήμου της έδρας του νομού, θα τυγχάνουν προνομιακής μεταχείρισης στη παροχή αυτών των υπηρεσιών».
Σχετικά με την ένταξη των πέντε Δημοτικών Διαμερισμάτων της Πρώην Επαρχίας Μυλοποτάμου
«Όσων αφορά την μετακίνηση δημοτικών διαμερισμάτων από όμορο δήμο σε άλλο όμορο δήμο, σύμφωνα με το άρθρο 283 παρ. 5 του σχεδίου νόμου , θα ήθελα να πω εδώ ότι μαζί με άλλες περιπτώσεις που πανελλαδικά προφανώς υπάρχουν, στο Ρέθυμνο υπάρχει μία περίπτωση που αξίζει της προσοχής του Υπουργού και την οποία πρέπει να αντιμετωπίσει και να αντιμετωπίσουμε με τον προσφορότερο τρόπο.
Ενάντια στην άποψη των ισχυρών βιώσιμων σχημάτων που διατύπωσα για το Ρέθυμνο, ξεκινώντας από την πρόταση για τον ένα δήμο, συγκροτήθηκαν τελικά δήμοι στα όρια των πρώην επαρχιών, χωρίς αυτό πράγματι να έχει προαποτελέσει κριτήριο.
Όλες οι πρώην επαρχίες λοιπόν, γίνονται δήμοι εκτός από μία, το σύνολο της πρώην Επαρχίας Μυλοποτάμου. Λόγω της ορεινότητας των Ανωγείων της κόβουμε το κεφάλι και έπειτα ένα κομμάτι από το σώμα στο κάτω μέρος, γιατί πέντε κοινότητες της πρώην Επαρχίας Μυλοποτάμου που είχαν μετακινηθεί με τον Καποδίστρια σε διπλανό όμορο δήμο, σήμερα δεν εντάσσονται.
Αν λάβει κανείς υπόψη, ότι εκεί είναι η Μονή Αρκάδιου, ο χώρος της Μάχης της Κρήτης, του Λατζιμά, ο αρχαιολογικός χώρος της Ελεύθερνας, γίνεται κατανοητό ότι υφίσταται μία ιδιαίτερη ιστορική, πολιτιστική και συναισθηματική φόρτιση, την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Κύριε Υπουργέ, η διαδικασία έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος ουσιαστικά παραπέμπει το θέμα της μετακίνησης δημοτικών διαμερισμάτων σε όμορο δήμο στις καλένδες ή στην καλύτερη περίπτωση στο 2014, γιατί πρακτικά, κατά τη γνώμη μου, δεν μπορεί ούτε πρέπει να γίνει νωρίτερα.
Αν δηλαδή αυτή η τακτοποίηση δεν ολοκληρωθεί σε χρόνο πριν από τον επόμενο Σεπτέμβριο του 2010, ώστε οι δημότες των συγκεκριμένων δημοτικών διαμερισμάτων να ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στο δήμο που τελικά θα ανήκουν, αυτό δεν μπορεί και ούτε πρέπει να γίνει λίγους μήνες μετά την 1η Ιανουαρίου. Διότι τότε θα εγερθούν πολύ σημαντικά ζητήματα εκπροσώπησης, αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος, αμφισβητήσεων κ.ο.κ. Επειδή ορισμένες στρεβλώσεις, όπως αυτή που ανέφερα, δεν μπορούν να περιμένουν άλλα τέσσερα ή πέντε χρόνια, πρέπει να αναζητηθεί μία λύση στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Προτείνω ότι θα μπορούσε μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου Καλλικράτης και με την ευχέρεια και την ψυχραιμία που θα μας παρέχει η αμέσως επόμενη περίοδος, να συγκροτηθεί με πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών μια επιτροπή διακομματικής σύνθεσης.
Έτσι θα αποφευχθούν κατηγορίες για παιχνίδια και «κοπτοραπτική» που σχετίζονται με τις εκλογές. Στη βάση μιας ομόφωνης εισήγησης σε εύλογο χρόνο με νομοθετική ρύθμιση εντός του καλοκαιριού να διορθωθούν και να αποκατασταθούν ακραίες περιπτώσεις χωροταξικών λαθών που σχετίζονταν με του Καποδίστρια, οι οποίες είναι τόσο προφανείς, που κάποιος να μπορεί να τις δει με μια ματιά στους χάρτες, μια εκ των οποίων ήδη σας ανέφερα και αφορούσε στην εκλογική μου περιφέρεια».
Σχετικά με την εκλογή των Τοπικών Συμβουλίων των νέων Ο.Τ.Α.
«Η πρόταση, την οποία υποστηρίζω προβλέπει να εκλέγονται τα Τοπικά Συμβούλια των δημοτικών διαμερισμάτων με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Η πρόταση αυτή έχει δύο πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα.
Το πρώτο είναι ότι αποσυνδέει την επιλογή του δημοτικού συνδυασμού και του υποψηφίου δημάρχου από τις τοπικές ιδιαιτερότητες των χωριών. Δηλαδή τις σημαντικές ως κριτήριο επιλογής και κριτήριο ψήφου ιδιαίτερα στενές, διαπροσωπικές, φιλικές σχέσεις, όπως τις σχέσεις των κλειστών κοινωνιών στα χωριά. Γιατί, δυστυχώς, η εμπειρία έχει δείξει ότι σε πολλές περιπτώσεις στα χωριά ψηφίζουν πρωτίστως για τοπικά συμβούλια και δευτερευόντως για δήμαρχο, δημοτικές παρατάξεις, προγράμματα και τοπικά αναπτυξιακά σχέδια. Πρέπει λοιπόν, να αξιοποιήσουμε αυτή την πρόταση για να αποσυνδέσουμε την επιλογή δημάρχου, παράταξης , προγράμματος από την επιλογή του γείτονα, του φίλου, του συγγενή.
Το δεύτερο πλεονέκτημα αυτής της πρότασης είναι ότι διευκολύνει τη συμμετοχή μικρών ανεξάρτητων αυτοδιοικητικών σχημάτων, κινήσεων πολιτών, στις εκλογές που προφανώς αντιμετωπίζουν σοβαρή δυσκολία να καλύψουν έστω το κατ? ελάχιστο των απαιτήσεων της συγκρότησης πολυπληθέστατων ψηφοδελτίων σε δήμους που συγκροτούνται και περιλαμβάνουν 30-40 ή και περισσότερα δημοτικά διαμερίσματα και οικισμούς».
Σχετικά με την έδρα του Δήμου Αμαρίου
«Κάποιοι ατυχείς χειρισμοί, οι οποίοι μπορεί ίσως να είναι αναπόφευκτοι σε τέτοιες περιπτώσεις , δεν επιτρέπεται να δίνουν τη δυνατότητα στοχοποίησης όσων τουλάχιστον έχουν το θάρρος να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους, όπου και όταν αυτές υπάρχουν.
Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος κύριε Υπουργέ, το Υπουργείο Εσωτερικών είχε δεσμευθεί ότι δεν θα ανακοινώσει έδρα σε πρώτη φάση για το νέο Δήμο Αμαρίου. Στη συνέχεια όμως ανακοινώσατε, εκ παραδρομής όπως ισχυρίζεστε, έδρα τον οικισμό Φουρφουρά. Στις επόμενες μέρες προβήκατε σε αλλαγή της έδρας, με τα δικά σας κριτήρια. Κάνατε σωστά, συμφωνώ, γιατί δεν μου αρμόζει να κρύβομαι πίσω από το δάχτυλο μου, αλλά εξαιτίας του ατυχούς χειρισμού όλη η περιοχή του Δήμου Κουρητών χρεώνει αυτή την αλλαγή σε παρέμβαση του τοπικού Βουλευτή».
