Σαντορίνη … “on Sale”

Πωλούνται αναρίθμητες επιχειρήσεις ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης του νησιού
Τον «ύπνο του δικαίου» συνεχίζουν οι αρμόδιοι φορείς
Σε Black Friday μετατρέπεται ο πρώην καλύτερος προορισμός της Ελλάδας

Του Βασίλη Κασιμάτη*
*πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Σαντορίνης / δημοσιογράφος.

Η τουριστική σεζόν 2025 ολοκληρώθηκε. Το αποτέλεσμα αυτής με λίαν αρνητικό πρόσημο καθώς καθημερινά πλέον, οι σελίδες αγγελιών βρίθουν από καταχωρήσεις πωλήσεων τουριστικών επιχειρήσεων κι όχι μόνο! Η «μισή Σαντορίνη» (σχήμα λόγου) πουλιέται!!
Μια επίσκεψη στις τοπικές σελίδες των social media πείθει και τον πλέον δύσπιστο για τη δεινή πραγματικότητα. Πωλούνται αμέτρητα εστιατόρια, ξενοδοχεία, τουριστικά σπίτια (AirBnB), κατοικίες, κλπ.
Ιδιοκτήτες αυτών των σελίδων, site αλλά και γραφείων Real Estate (κτηματομεσίτες) μας αναφέρουν ότι έχει εκτοξευθεί κατακόρυφα η εισροή ακινήτων & επιχειρήσεων προς διάθεση.
Αξιοσημείωτη η τοποθέτηση του κ. Γιάννη Ζιάβρα ιδιοκτήτη της γνωστής REMAX Real Estate στην Σαντορίνη και με πολλά δικά του γραφεία σε όλη την Ελλάδα.
«Είναι αλήθεια ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων προς πώληση, έχει αυξηθεί σημαντικά. Υπάρχουν δε και πάρα πολλές επιχειρήσεις όπου ο ιδιοκτήτης κρατά το ακίνητο αλλά πουλάει την επιχείρηση ή εκμισθώνει το ξενοδοχείο. Υπάρχουν και εκείνοι οι ιδιοκτήτες που έχουν 3 ή 4 επιχειρήσεις στο νησί και πωλούν την μία εξ αυτών προκειμένου να επενδύσουν κάπου αλλού. Αυτό προφανώς έχει να κάνει και με τους σεισμούς που πέρασε η Σαντορίνη το περασμένο Φεβρουάριο», μας ανέφερε μεταξύ πολλών άλλων ο κ. Ζιάβρας.

Όλα αυτά καταδεικνύουν μια κατάσταση που μόνο «καλή» δεν θα χαρακτήριζε κανείς.

Το αποτέλεσμα αυτής της σεζόν ειδικότερα στα όσα σχετίζονται με τον ποιοτικό τουρισμό που κατά παράδοση είχε σε μεγάλο βαθμό η Σαντορίνη, είναι ένα! Από μείον 30% έως και μείον 50% στους τζίρους των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο Upper Class. Κι ας λέει τα δικά του το υπουργείο Τουρισμού, ο Σ.Ε.Τ.Ε. η ΕΛΣΤΑΤ, κλπ. Άλλωστε… γνωστό το παιγνίδι αυτών των εκπροσώπων, που διαρκώς επιδεικνύουν μια θετική εικόνα ώστε να καλύψουν τις πομπές τους.
Οι πωλήσεις ( ή καλύτερα το ξεπούλημα) ακινήτων και επιχειρήσεων, τα λουκέτα, τα φέσια στην αγορά, δεν έχουν ιστορικό προηγούμενο.

Ευθύνες

Καταρχήν καταγγέλλουμε άπαντες εμπλεκόμενους (/διαπλεκόμενους) για ολιγωρία, οκνηρία αλλά και επιτηδευμένη αδιαφορία. Το τελευταίο ειδικότερα σχετίζεται με τη στρατηγικά σχεδιασμένη (λένε πολλοί) υποβάθμιση του νησιού, με στόχο τη δραματική μείωση των αξιών, ώστε να αλώσουν αργότερα οι ξένοι «οίκοι».
Δήμος, Περιφέρεια, Πολιτεία, Κυβέρνηση, συλλογικοί θεσμοί… άπαντες απόντες στο πρόβλημα.

Θυμόμαστε όλοι το περασμένο Φεβρουάριο όταν τα κυβερνητικά στελέχη και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός παρήλαυναν από την Σαντορίνη για επικοινωνιακούς λόγους και κυβερνητικά οφέλη. Τυμπανοκρουσίες, παχιά λόγια, υποσχέσεις για φορο-ελαφρύνσεις  και στο κάδρο… στριμώγματα των τοπικών αρχόντων και προέδρων συλλογικών θεσμών για τη πολυπόθητη σέλφι με την υπουργό τουρισμού, τον πρωθυπουργό, και τους λοιπούς κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Τι πήρε η Σαντορίνη από όλα αυτά; ΤΙΠΟΤΑ! Το απόλυτο μηδέν. Αφέθηκε στη τύχη της, η σεζόν κατέστρεψε μεγάλο μέρος επιχειρηματιών και δεν άνοιξε ρουθούνι. Γεμίσαμε όμως πολλούς τοίχους με «σέλφι».

Θα περίμενε κανείς μετά τον όλεθρο που ζήσαμε φέτος με τη δραματική πτώση της ποιότητας των τουριστών, να σηκώσουν τα μανίκια οι παραπάνω θεσμικοί παράγοντες, είτε σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, είτε σε συλλογικό/παραγωγικό επίπεδο (σωματεία) και να πάρουν φωτιά οι «καρέκλες» τους.
Κι όμως… κανένα απολύτως σχέδιο για το 2026 και το πώς θα ανατραπεί αυτή η κατάσταση, από κανέναν.
Στον αντίποδα, αναρτήσεις για τα προσωπικές επαγγελματικές συμμετοχές τους σε εκθέσεις και συνέδρια, ακόμα και σχέδια για το που θα πάνε τα Χριστούγεννα.

Μοναδικό τους μέλημα πως θα αυξηθεί η κρουαζιέρα στο νησί… μια κρουαζιέρα που έχει επί του πρακτέου καταστρέψει τη Σαντορίνη και που από αυτή καρπούνται ελάχιστοι πολλά … και που μοιράζουν … «κάποια» ολίγα τριγύρω!
Δούρειος Ίππος; Οι εκπρόσωποι και τα προεδρεία συλλογικών θεσμών και σωματείων κωφεύουν; Αντί αυτοί οι φορείς να ιδρώνουν για το πώς θα επιστρέψει στο πάλαι ποτέ ποιοτικό τουρισμό η Σαντορίνη, ασχολούνται συλλήβδην μόνο … με την κρουαζιέρα.

Λες και τα ξενοδοχεία περιμένουν από τη κρουαζιέρα.
Λες και τα εστιατόρια περιμένουν από τη κρουαζιέρα. (Οι εταιρίες κρουαζιέρας δημιουργούν πλέον τα δικά τους εστιατόρια!!! Και οι παραδοσιακοί εστιάτορες θα τους κοιτούν με τα κιάλια).
Λες και τα καταστήματα στα Φηρά περιμένουν από τη κρουαζιέρα (οι επιβάτες περνούν και απλά κοιτούν βιτρίνες και οι αγορές τους περιορίζονται στα γνωστά μαγνητάκια).

Και ενώ είχε από πέρσι μπει πλαφόν με διάταγμα, στις αφίξεις επιβατών κρουαζιέρας (8.000/ημέρα) αυτό καταστρατηγήθηκε ανηλεώς. Και σαφώς πρέπει να αναζητηθούν εδώ ποινικές ευθύνες.
Θα περίμενε όμως  κανείς η Ένωση Ξενοδόχων Σαντορίνης να έστελνε αμέτρητα διαβήματα προκειμένου να τηρηθεί το πλαφόν ή ακόμα καλύτερα και να μειώσει τις ροές επιβατών που μόνο «ρύπανση» (κάθε είδους) προσφέρουν στο νησί και βεβαιωμένα λειτουργούν εις βάρος των ξενοδοχείων!!!.
Κι ενώ οι ξενοδόχοι είναι στα κάγκελα με το κακό μέρος (75%) της κρουαζιέρας,  καμία απολύτως κίνηση από πλευράς  Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης.
Πως όμως θα γίνει αυτό όταν ο συμπαθέστατος κατά τα άλλα, πρόεδρος της Ένωσης  Ξενοδόχων ως επιχειρηματίας δραστηριοποιείται σχεδόν αποκλειστικά με τη κρουαζιέρα;

Γιατί το προεδρείο του Συλλόγου Εμποροεπαγγελματιών, το μόνο που το ενδιαφέρει η αύξηση της κρουαζιέρας. Η Σαντορίνη βρέθηκε να φιγουράρει έπειτα από αγώνες δεκαετιών στη λίστα με τους 10 καλύτερους προορισμούς του πλανήτη. Το γνωρίζουν όλοι αυτό. Και κατάφερε να έχει πολύ υψηλό τουρισμό. Πως είναι δυνατόν ο Σύλλογός τους να ασχολείται μόνο με τη low cost κρουαζιέρα.

Γιατί το σωματείο των πούλμαν που προσφάτως «βαπτίστηκε» και σωματείο τουριστικών γραφείων, δεν κάνει απολύτως τίποτα; Τι σχέση έχει αυτό το «τίποτα» με το γεγονός ότι ο πρόεδρος και αυτού του θεσμού έχει σχεδόν αποκλειστική εμπλοκή με τη κρουαζιέρα. Μα τα τουριστικά γραφεία περιμένουν από τον παραδοσιακό υψηλό τουρίστα και όχι από επιβάτες των 5€ ανά λιμάνι!

Όσο για το δήμαρχο και τη δημοτική του ομάδα… τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Καμία τύχη για κανέναν από εμάς. Τα υπόλοιπα Κυκλαδονήσια φέτος είχαν μια σταθερή πορεία με ισχνά σημάδια ανάκαμψης, προορισμοί όπως το Ρέθυμνο και τα Χανιά είχαν φέτος τη καλύτερη τουριστική τους σεζόν  και η Σαντορίνη παρέμεινε θεατής στο θέατρο του παραλόγου. Ένας προορισμός που είχε όλα τα φόντα να είναι σήμερα Μόντε-Κάρλο, «κατάφεραν» κάποιοι και τον έστειλαν στα τάρταρα.
Κάποιοι κάνουν λόγο για σημαντικές ευθύνες των 2 δημάρχων των τελευταίων 15 ετών. Δεν έχουν άδικο! Δεν είναι όμως μόνο αυτοί. Ίσως ήρθε η ώρα να αναζητηθούν ευθύνες και στους εκπροσώπους των παραγωγικών φορέων.

Μήπως τελικά το σχέδιο αποδόμησης της ποιότητας του νησιού έχει ονοματεπώνυμο/α;
Έχουν τα προεδρεία των τουριστικών σωματείων την εντολή από τα μέλη τους να προωθούν μόνο τα συμφέροντα της κρουαζιέρας και να αδιαφορούν παγερά για τα σημαντικά ζητήματα που οδήγησαν την Σαντορίνη σε αυτά τα χάλια της τελευταία τριετία με αιχμή του δόρατος το 2025;

Σε κάθε περίπτωση ο Σύνδεσμος Τουριστικών Επιχειρήσεων Σαντορίνης (Σ.Τ.Ε.Σ.) και αμέσως μετά την ολοκλήρωση του σεισμικού φαινομένου είχε προτείνει την συνεργασία όλων των τουριστικών συλλογικών θεσμών. Κι ενώ προφορικά η ιδέα ήταν αρεστή, επί του πρακτέου, τίποτα. Προτάθηκε και η δημιουργία διασυλλογικού φορέα, ενός τουριστικού υπερ-συλλόγου δηλαδή που θα συμμετέχουν όλα τα τουριστικά σωματεία και ενώσεις του νησιού, ώστε να χαραχτεί κοινή στρατηγική. Τίποτα και εδώ.

Κανένα φως στο τούνελ. Το 2026 δεν αναμένεται να αλλάξει κάτι σε όλα αυτά.
Η Σαντορίνη δείχνει ότι παραμένει σιωπηρός θεατής στο ξεπούλημα επιχειρήσεων και οσονούπω οι επιχειρηματίες θα καταλήξουν διακονιάρηδες των «ξένων επενδυτών».
Κι αυτό πρέπει να το λάβουμε σοβαρά υπόψη τους όλοι μας. Αν δεν καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου… σήμερα… χθες … οι θεσμικοί και παραγωγικοί φορείς ενωμένοι, το σχέδιο φτωχοποίησης της Σαντορίνης θα ολοκληρωθεί … επιτυχώς!