Γεμάτες οι παιδιατρικές κλινικές των νοσοκομείων της Κρήτης
- Θερίζουν οι ιώσεις
31/1/11
Ιώσεις και μικρόβια “θερίζουν” τα παιδιά στην Κρήτη, με τη βρογχιολίτιδα την περίοδο αυτή να ευθύνεται για το μεγαλύτερο ποσοστό νοσηλείας στις παιδιατρικές κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων του νησιού, όπως αποκαλύπτει στη “Ν. Κρήτη” σήμερα η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, διευθύντρια Παιδοπνευμονολογικής, Παιδοαλλεργιολογικής και Ανοσολογικής Μονάδας της Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου Εύα Μαντζουράνη. Η γνωστή επιστήμονας φέρνει στη δημοσιότητα σημαντικά στοιχεία για τις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος των παιδιών, που κάνουν θραύση σήμερα, κυρίως οι ιογενείς, όχι μόνο στο νησί μας αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα. Η χορήγηση ή όχι των αντιοβιοτικών και πότε – ανάλογα με τα συμπτώματα που εμφανίζονται στη συμπεριφορά των παιδιών μας από τη στιγμή που θα αρρωστήσουν – αλλά και όσα πρέπει να γν
ωρίζουμε για τους εμβολιασμούς των παιδιών μας και πολύ περισσότερο των λεγόμενων ευπαθών ομάδων, είτε πρόκειται για τα παιδιά είτε για τους μεγάλους, ήταν θέματα που θέσαμε στην κ. Μαντζουράνη, στοχεύοντας στη σωστή και έγκυρη ενημέρωση του κόσμου από τους επιστήμονες εκείνους που δε στηρίζουν την καριέρα τους… στο φακελάκι και τη βιομηχανία των φαρμάκων!
Όταν οι λοιμώξεις είναι ιογενείς δε χρειάζεται η χορήγηση αντιοβιοτικού. Σε αντίθεση με τη λοίμωξη που προέρχεται από μικρόβιο και δεν καταπολεμάται χωρίς την αντιβίωση, όπως δηλώνει η κ. Μαντζουράνη, καλώντας τους γονείς να δώσουν ιδιαίτερο βάρος στα συμπτώματα της συμπεριφοράς των παιδιών τους, για να ξέρουν πότε πρέπει να “ψαχτούν” απευθυνόμενοι στον παιδίατρο για το ενδεχόμενο να χρειάζονται τα παιδιά τους αντιβίωση προκειμένου να αναρρώσουν, με ορατό το ενδεχόμενο στην αντίθετη περίπτωση να τεθεί η υγεία τους σε κίνδυνο με απρόβλεπτες συνέπειες…
Έξαρση λοιμώξεων
«Αυτή τη στιγμή έχουμε πολλά παιδιά τα οποία είναι μικρά – κάτω των δύο ετών – που έχουν προσβληθεί από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV) και που η συγκεκριμένη λοίμωξη λέγεται βρογχιολίτιδα», λέει στη “Ν. Κρήτη” η κ. Μαντζουράνη, τονίζοντας ότι είναι σε έξαρση τόσο η βρογχιολίτιδα όσο και οι ασθματικοί παροξυσμοί, εξηγώντας «γιατί ένα παιδάκι που έχει άσθμα όταν έρθει σε επαφή με έναν ιό, κατά κανόνα θα κάνει ασθματική κρίση. Άρα παιδιά που έχουν άσθμα, έχουν έξαρση λόγω των ιών». Εξάλλου, πάλι την περίοδο αυτή, υπάρχουν και πολλά παιδιά στην Κρήτη που αντιμετωπίζουν συχνά επεισόδια λαρυγγίτιδας, «που έχει το χαρακτηριστικό να είναι το παιδί καλά και το βράδυ, κατά κανόνα, να αρχίσει έναν πάρα πολύ ξερό υλακώδη βήχα (δηλαδή το κράξιμο, όπως λέμε), που αυτό πάλι δεν οφείλεται σε μικρόβιο, αλλά σε μια ευαισθησία του παιδιού και μερικές φορές σε συγκυρία με κάποια ίωση. Κατά κανόνα η λαρυγγίτιδα δεν έχει πυρετό και η αντιμετώπισή της είναι να βγει το παιδί σε καθαρό αέρα. Να ανοίξουν δηλαδή οι γονείς παράθυρο ή πόρτα να μπει καθαρός αέρας μέσα ή να το βγάλουν το παιδί έξω, ενώ πολλές φορές το πηγαίνουν και στη θάλασσα, γιατί η παραλία κάνει καλό. Επίσης κάνει καλό – ειδικά για τη λαρυγγίτιδα και όχι για τις άλλες λοιμώξεις – ο υγραντήρας. Και όταν δε φτάνουν όλα αυτά, τότε πηγαίνει το παιδί στο νοσοκομείο, οπότε του δίνουμε μασκάκι με εισπνεόμενη κορτιζόνη. Μερικές φορές του δίνουμε και κορτιζόνη απ? το στόμα».
Η κ. Μαντζουράνη μας ανέφερε επίσης ότι η λαρυγγίτιδα και το άσθμα έχουν σχέση και με αλλεργίες. Αλλά ξεκαθαρίζει ότι «αυτή την εποχή, ακόμα και αν αυτά τα δύο έχουν σχέση με αλλεργίες, ο λόγος που έχουμε έξαρση και του άσθματος και της λαρυγγίτιδας δεν είναι η αλλεργία αλλά είναι οι ιώσεις. Αργότερα, την άνοιξη, θα είναι οι αλλεργίες. Τώρα όμως είναι οι ιογενείς λοιμώξεις. Αυτά είναι τα λεγόμενα “εκλυτικά αίτια”. Αίτια δηλαδή, που βγάζουν το πρόβλημα στην επιφάνεια και το βλέπουν οι γονείς. Δεν είναι η αιτία της νόσου. Το πρόβλημα δηλαδή που υπάρχει κάθεται και περιμένει ποιος θα το βγάλει στην επιφάνεια»…
Τα συμπτώματα
Συνολικότερα για τη χώρα μας στην παρούσα περίοδο η συχνότερη αιτία νόσησης των παιδιών – όπως αναφέρει στη “Ν. Κρήτη” η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ηρακλείου Εύα Μαντζουράνη – είναι οι ιώσεις και κυρίως οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού. Ποια είναι όμως τα συμπτώματα των ιογενών λοιμώξεων; «Είναι ο πυρετός, το συνάχι, καταρροή από τη μύτη, βήχας, μερικές φορές σφύριγμα στο στήθος. Επίσης το παιδί μπορεί να είναι κουρασμένο ή να μην τρώει καλά. Και μερικές φορές μπορεί να μην είναι αυτά τα συμπτώματα, αλλά να είναι κυρίως ένας βήχας υλακώδης, τον οποίο το λέμε λαρυγγίτιδα». Όσο για τους πιο συχνούς ιούς που ταλαιπωρούν τα παιδιά μας την περίοδο αυτή προκαλώντας τους τις λεγόμενες ιώσεις, η κ. Μαντζουράνη μας ανέφερε: «Ο πιο συχνός είναι ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός που προσβάλλει κατά κανόνα παιδιά κάτω των δύο ετών, δηλαδή η βρογχιολίτιδα. Υπάρχει ο ρινοϊός ο οποίος προσβάλλει παιδιά άνω των δύο ετών μέχρι και 10. Αυτοί οι δύο είναι οι πιο συχνοί και μετά υπάρχει ο αδενοϊός και διάφοροι άλλοι ιοί που μπορούν να προκαλέσουν στα παιδιά λοιμώξεις του αναπνευστικού. Έχουμε επίσης σήμερα τον ιό της γρίπης που λέγεται ιός influenza ή parainfluenza. Και ακόμα λιγότερο συχνός είναι και ο ιός της νέας γρίπης, για τον οποίο φέτος προς το παρόν δεν έχουμε αρκετά στοιχεία για να μιλήσουμε για τον H1N1».
Χωρίς… θεραπεία
Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι φαρμακευτική θεραπεία για τις ιογενείς λοιμώξεις… δεν υπάρχει! «Τα αντιβιοτικά δε σκοτώνουν τους ιούς. Οι ιογενείς λοιμώξεις περνάνε από μόνες τους, όταν κάνουν τον κύκλο τους. Δηλαδή, αν έχεις ίωση και πάρεις ένα αντιβιοτικό είτε το πάρεις είτε δεν το πάρεις είναι το ίδιο»… Το αντιβιοτικό χρειάζεται μόνο στην περίπτωση που υπάρχουν πολλά σημάδια ότι τη λοίμωξη αυτή την προκαλεί κάποιο μικρόβιο.
Πώς μπορεί όμως κάποιος να ξέρει ότι η λοίμωξη που έχει το παιδί του έχει χαρακτηριστικά ότι είναι ένας ιός που την έχει προκαλέσει ή έχει χαρακτηριστικά ότι υπάρχει ένα μικρόβιο που ευθύνεται γι? αυτήν; «Τα χαρακτηριστικά όταν υπάρχει ο ιός», όπως εξηγεί η κ. Μαντζουράνη, «είναι ότι το παιδί είναι σε πιο καλή κατάσταση. Μπορεί να έχει πυρετό, αλλά όταν δεν έχει πυρετό το παιδί είναι μια χαρά, έχει κέφι, τρώει κανονικά, παίζει. Όταν πάλι κάνει πυρετό είναι λίγο “πεσμένο”, όπως λέμε. Αυτό λοιπόν είναι το χαρακτηριστικό μιας ιογενούς λοιμώξεως. Άρα στην περίπτωση αυτή, χρησιμοποιούμε – αν υπάρξει πυρετός – μόνο αντιπυρετικό. Αντίθετα, όταν υπάρξει λοίμωξη από μικρόβιο, το παιδί δεν έχει όρεξη, δεν τρώει, δεν έχει ενέργεια, δε θέλει να παίξει. Οι γονείς του δεν το αναγνωρίζουν. Διότι το βλέπουν όλες τις ώρες, έχει δεν έχει πυρετό, να είναι πεσμένο. Και τότε πρέπει οι γονείς οπωσδήποτε να πάρουν το παιδί τους και να το πάνε σε παιδίατρο για το εξετάσει για να διαπιστωθεί αν πρόκειται πράγματι για μικρόβιο, οπότε και χρειάζεται η χορήγηση αντιβίωσης. Επομένως, είναι σημαντικό το θέμα “πώς είναι με πυρετό και πώς είναι χωρίς πυρετό το παιδί μου”. Και το άλλο που πρέπει οπωσδήποτε να προσέχουν είναι αν αυτό το κρυολόγημα κρατάει πάνω από τρεις μέρες. Διότι, οι ιογενείς λοιμώξεις κατά κανόνα διαρκούν από τρεις μέχρι τέσσερις μέρες, οπότε αν δούμε το κρυολόγημα να ξεπερνάει τις ημέρες αυτές, τότε έχουμε μία ακόμη ένδειξη που θα μας παραπέμψει στο ενδεχόμενο του μικροβίου – διότι οι μικροβιακές μπορεί να κρατήσουν πολύ περισσότερο – και άρα, στην ανάγκη αντιβίωσης».
ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Είναι μεταδοτικές
Κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς είναι ότι οι ιογενείς λοιμώξεις είναι μεταδοτικές 100%, ενώ η λοίμωξη από μικρόβιο είναι από σπάνιο μέχρι πολύ σπάνιο να μεταδοθεί. «Και γι? αυτό βλέπουμε σε μια οικογένεια που έχει παιδί άρρωστο από ιό ότι από το παιδάκι η ίωση πάει στο αδελφάκι του, μετά είναι η μαμά, ο μπαμπάς και τελικά αρρωσταίνουν όλοι. Και μάλιστα όταν το παιδί είναι κάτω των 2 ετών και πάσχει από τη βρογχιολίτιδα, η μεταδοτικότητα στο διπλανό παιδάκι είναι 80%. Δηλαδή, τεράστια»…
Εκτός όμως των λοιμώξεων του αναπνευστικού, την περίοδο λίγο πριν από τις γιορτές μέχρι και πρόσφατα υπήρξαν και πολλά κρούσματα λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, με κύρια χαρακτηριστικά τις διάρροιες και τους εμετούς σε πολλές περιοχές του νομού Ηρακλείου. Η κ. Μαντζουράνη συνιστά σε όλο τον κόσμο να τηρεί όλες τις βασικές αρχές καθαριότητας και υγιεινής τόσο μέσα στα σπίτια όσο και στους χώρους δουλειάς, όπως τον καλό αερισμό του χώρου, το καλό πλύσιμο των χεριών μετά την τουαλέτα κ.λπ.
Εμβόλιο για την κοινή γρίπη σε όλα τα παιδιά με ευαισθησία στο αναπνευστικό τους σύστημα. Αυτή είναι η βασική αρχή για τη νέα περίοδο, με τη διαφορά ότι πλέον δε γίνεται λόγος για το εμβόλιο κατά της νέας γρίπης, αφού στο εμβόλιο της κοινής έχει συμπεριληφθεί πλέον και το στέλεχος Η1Ν1, λόγω των πολλών θανάτων νέων ανθρώπων και γυναικών που εγκυμονούσαν πέρυσι, χωρίς προβλήματα υγείας, σύμφωνα με την κ. Μαντζουράνη.
«Σας θυμίζω ότι πέρυσι υπήρξαν θανατηφόρα κρούσματα σε ηλικίες που δεν έπρεπε. Το στέλεχος H1N1 το πέρασαν, λοιπόν, στο κοινό εμβόλιο, ακριβώς επειδή πέρυσι ο συγκεκριμένος ιός ήταν πολύ επιθετικός και είχε θανατηφόρα κρούσματα και όχι σε ενήλικα άτομα. Διότι, το να προκαλεί η κοινή γρίπη θανάτους σε άτομα αυξημένου κινδύνου που είναι τα μεγάλης ηλικίας, είναι λογικό. Αλλά το να υπάρχουν θάνατοι σε παιδιά, σε νέα άτομα και σε έγκυες, αυτό δεν το κάνει ποτέ η κοινή γρίπη. Το έκανε όμως η νέα γρίπη και εξαιτίας αυτού είχαμε και κινητοποίηση και εμβόλιο και έπρεπε να υπάρξει. Δεν μπορεί να αφήνεις νέα άτομα να πεθαίνουν από μία γρίπη και να λες δεν πειράζει. Κάτι πρέπει να κάνεις», διευκρινίζει η γνωστή επιστήμονας.
Όπως προσθέτει, άλλωστε, ακόμα φέτος όσα παιδιά είχαν εμβολιαστεί πέρυσι για να προστατευτούν από τη νέα γρίπη έχουν ακόμα αντισώματα. Ωστόσο, καλό είναι τα παιδιά με άσθμα να εμβολιαστούν με το εμβόλιο για την κοινή γρίπη φέτος, όπως και οι μεγάλοι με προβλήματα (π.χ. σακχαρώδους διαβήτη), ανεξάρτητα από το αν έκαναν πέρυσι το εμβόλιο κατά της νέας γρίπης, σύμφωνα με την κ. Μαντζουράνη.
