Βατερλό Εθνικής στη λιανική τραπεζική!
24/11/09
Με νοσταλγία αναπολούν οι τραπεζίτες τη χρυσή εποχή της λιανικής τραπεζικής, καθώς η ύφεση και η κρίση μετατρέπουν το «χρυσωρυχείο» σε πηγή μεγάλων ζημιών, όπως φαίνεται και από την οικονομική κατάσταση 9μήνου που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Εθνική Τράπεζα.
Στη σελίδα 14 των οικονομικών καταστάσεων, όπου αναλύεται η προ φόρων κερδοφορία από τους επιμέρους τομείς δραστηριότητας του ομίλου της κορυφαίας ελληνικής τράπεζας, οι προσεκτικοί αναγνώστες διαπιστώνουν ότι ούτε η ΕΤΕ απέφυγε το δικό της τραπεζικό Βατερλό, λόγω της κρίσης.
Ο τομέας της λιανικής τραπεζικής, στον οποίο σημειωτέων η ΕΤΕ περιλαμβάνει και τα δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις, εμφάνισε στο 9μηνο ζημιές προ φόρων 84,2 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια απογοητευτική επίδοση, αν συγκριθεί με τα κέρδη-μαμούθ, ύψους 616,8 εκατ. ευρώ, που είχε εμφανίσει την αντίστοιχη περσινή περίοδο η τράπεζα.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Εθνική, όπως και η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών τραπεζών, έχουν «ποντάρει τα ρέστα τους» στη λιανική τραπεζική: το ενεργητικό της ΕΤΕ στον τομέα της λιανικής έφθασε τα 30,5 δις. ευρώ στο τέλος του 9μήνου και ήταν το μεγαλύτερο μεταξύ των επιμέρους τομέων δραστηριοτήτων.
Ο δεύτερος κατά σειρά σπουδαιότητας τομέας, αυτός των κεφαλαιαγορών -χρηματαγορών και διαχείρισης περιουσίας, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι μεγάλες, νέες τοποθετήσεις της τράπεζας φέτος σε κρατικά ομόλογα, εμφανίζει ενεργητικό 23,1 δις. ευρώ.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η κρίση έχει μετατρέψει σε ένα απέραντο πεδίο ζημιών για τις τράπεζες το βασικό τομέα όπου αναπτύχθηκαν με άλματα την τελευταία δεκαετία, ενώ υψηλός είναι ο βαθμός αβεβαιότητας και για το προσεχές μέλλον, καθώς το 2010 θα είναι η δεύτερη κατά σειρά χρονιά ύφεσης στην Ελλάδα και οι δυσμενείς συνθήκες θα εξακολουθήσουν να επιβαρύνουν σοβαρά τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις.
Στο απλό ερώτημα «πώς διατηρείται η κερδοφορία μιας τράπεζας, όταν εμφανίζει ζημιές στο βασικό τομέα των δραστηριοτήτων της;» η διοίκηση της Εθνικής έδωσε μια απλή απάντηση, την ίδια που έδωσαν και όλες οι άλλες μεγάλες τράπεζες της χώρας: η κερδοφορία διασώθηκε μόνο χάρη στα τεράστια κέρδη από τον τομέα κεφαλαιαγορών-χρηματαγορών και διαχείρισης περιουσίας, τα οποία βεβαίως οφείλονται κατά πρώτο λόγο στο γνωστό κερδοσκοπικό παιχνίδι των τραπεζών με τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, που σύμφωνα με χθεσινή ανάλυση της BNP Paribas έχουν φέτος τις μεγαλύτερες και με διαφορά, συνολικές αποδόσεις στην Ευρώπη (9,9%).
Τα κέρδη προ φόρων της Εθνικής από τον τομέα αυτό εκτινάχθηκαν φέτος κατά το 9μηνο από τα 137 εκατ. ευρώ στα 821,3 εκατ. ευρώ, δηλαδή εξαπλασιάσθηκαν και έφθασαν να αντιστοιχούν σε ποσοστό 63% των συνολικών προ φόρων κερδών της τράπεζας!
Κυρίως χάρη σε αυτή την απόδοση, που ουσιαστικά προκύπτει από τη μετατροπή της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας σε… ραντιέρη, η Εθνική κατάφερε να εμφανίσει καθαρά κέρδη 9μήνου, ύψους 1,010 δις. ευρώ, παρότι ο βασικότερος τομέας δραστηριοτήτων της εμφάνισε ζημιές.
Πρόκειται για μια πρωτοφανή στρέβλωση, καθώς η τράπεζα αντλεί το μεγαλύτερο μέρος της κερδοφορίας της από ένα τομέα, το ενεργητικό του οποίου μόλις υπερβαίνει το ένα τέταρτο του συνολικού ενεργητικού. Το πρόβλημα της Εθνικής, όπως και των περισσότερων άλλων ελληνικών τραπεζών, είναι από πόσο γρήγορα θα επουλωθούν οι «πληγές» της λιανικής τραπεζικής, ώστε να επιστρέψει στην κερδοφορία, αφού το 2010 θα είναι αδύνατο να αντλήσουν τα ίδια «υπερφυσικά» κέρδη από τη διαχείριση ομολόγων και μετοχών.