Κρουαζιέρα. Τι πρέπει να αλλάξει ή ακόμα και να καταργηθεί

• Ή στραβός είν’ ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε

 του Βασίλη Κασιμάτη

Και ας πάρουμε τα πράγματα από τη αρχή, επιχειρώντας μια ιστορική αναδρομή, αφού σε μια κρουαζιέρα, περιήγηση ή περίπλου, το νησί χρωστά και το σύγχρονο όνομά του, Σαντορίνη. Το έδωσε ο Άραβας λόγιος Abu Abd Allah Muhammad al-Idrisi al-Qurtubi al-Hasani al-Sabti, ή απλά Al Idrisi, που γεννήθηκε το 1100 στη Θέουτα του Μαρόκου και δημιούργησε για λογαριασμό του βασιλιά της Σικελίας Ρογήρου του 2ου, ένα λεπτομερή χάρτη της Μεσογείου γνωστό στους ερευνητές ως «Tabula Rogeriana». Φτάνοντας στη Θήρα, ο Άραβας περιηγητής την περιέγραψε ως το «νησί της Αγίας (Σάντα) Ειρήνης». Οι ερευνητές ερίζουν στο αν εννοούσε το Ναό της Αγίας Ειρήνης στη Θηρασία, ή τον ομώνυμο πρωτοχριστιανικό στην Περίσσα, αλλά ακολούθως οι Σταυροφόροι κατακτητές, βρήκαν πιο ευκολοπρόφερτο το όνομα Σαντορίνη από το Θήρα και έτσι απλά το υιοθέτησαν.

Περνώντας στη σημερινή μορφή της κρουαζιέρας, η Σαντορίνη φιλοξένησε τα πρώτα κρουαζιερόπλοια το 1968 όταν έκαναν την εμφάνισή τους πρώτα 2 πλοία της εταιρίας του Αριστοτέλη Ωνάση, «Olympic Cruises» και τα οποία κατ’ουσία έφεραν τους πρώτους τουρίστες στο νησί, επισκέπτες που τότε τους ενδιέφεραν να επισκεφτούν τις πρώιμες αρχαιολογικές ανασκαφές του Σ.Μαρινάτου στο Ακρωτήρι. Εντυπωσιάστηκαν όμως από τη μαγεία του ευλογημένου αυτού τόπου και έτσι απλά ξεκίνησε το νησί να πουλάει τουρισμό. Σημαντικό για μένα προσωπικά στοιχείο, ότι διευθυντής εκείνου του πρώτου «πακέτου κρουαζιέρας» του Αρ. Ωνάση ήταν ο πατέρας μου Παντελής Κασιμάτης, ο άνθρωπος που επί της ουσίας έφερε τους πρώτους τουρίστες στο νησί.

Έκτοτε και μέχρι τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας η κρουαζιέρα συνέφερε ταμάλα ως οικονομικός πυλώνας του νησιού μας. Ειδικότερα τη δεκαετία του ’90 οι επιβάτες που αποβιβάζονταν από τα κρουαζιερόπλοια συντηρούσαν πλουσιοπάροχα καταρχήν τα 65 τότε πανάκριβα κοσμηματοπωλεία των Φηρών, μαζί με τις δεκάδες των λοιπών εμπορικών καταστημάτων της Σαντορίνης. Επιβάτες/τουρίστες όπου το βαλάντιο τους ξεπερνούσε κατά πολύ σε αγοραστική δύναμη, το σύνολο των υπολοίπων τουριστών που ερχόντουσαν με άλλους τρόπους στο τόπο μας.

Σταδιακά όμως και αφού η Κρουαζιέρα στη Σαντορίνη έγινε στόχος των «μεγάλο-καρχαριών» του συγκεκριμένου κλάδου, οι εταιρίες την υπερ-βιομηχανοποίησαν ως τουριστικό προϊόν και ακολούθως την φθήνυναν δραστικά ως «πακέτο» με αποτέλεσμα σήμερα να πουλιέται στα 700 € την εβδομάδα all inclusive, που σημαίνει απεριόριστη κατανάλωση φαγητού και ποτού!!

Ηλίου φαεινότερο ότι σε καμία περίπτωση, ο τουρίστας των 700€ των εβδομάδα – all inclusive δεν αποτελεί το target group των επιθυμητών επισκεπτών για τη Σαντορίνη.

Και τα αποτελέσματα αυτής της υπερ-βιομηχανοποίησης είναι σε όλους μας γνωστά. Μιλιούνια επιβατών να στοιβάζονται στα τεράστια λεωφορεία μαζικού τουρισμού και να καταλήγουν κυρίως στην Οία, η οποία από «διαμάντι» του Αιγαίου έχει μετατραπεί σε αρένα θεάματος και φτήνιας.

Αμέτρητα πλέον και τα παράπονα των πραγματικών τουριστών της Οίας που πληρώνουν τις πανάκριβες διαμονές στα 5στερα και από όσα μας καταγγέλλουν, δεν τολμούν να βγουν έξω από το ξενοδοχείο τους ούτε για μια απλή βόλτα. Χώρια που το βαλάντιο των επιβατών των κρουαζιερόπλοιων δεν αντέχει ούτε για την αγορά της απλής δροσιστικής φιάλης νερού. Και πως αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αφού με 700€ τη βδομάδα και με απεριόριστη κατανάλωση επί του πλοίου τους, που λόγος για επιπλέον έξοδα πάνω στο νησί. «Τέλος εποχής» λοιπόν για την πάλαι ποτέ πολυθρύλητη εποχή των κρουαζιεροπλοίων.

Κοντολογίς βγάζουμε τα μάτια μας μονάχοι μας!!

Συμπερασματικά, η κρουαζιέρα επιφέρει ένα πλουτισμό μόνο στις «λάντζες» που τους μεταφέρουν στη ξηρά. Ακόμα και τα λεωφορεία που τους μεταφέρουν στο νησί, πουλάνε την εκδρομή σε τόσο χαμηλές τιμές που ίσα-ίσα αποκομίζουν ένα ελάχιστο κέρδος.

Όμως αυτή η τεράστια μάζα τελικά μόνο σημαντικότατη όχληση παρέχει στη Σαντορίνη, που πληγώνεται κάθε χρόνο από τις δριμύτατες αρνητικές αναφορές στα social media, ενώ και τα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου που ακολουθεί κατά πόδας, δυσφημώντας το τουριστικό μας προϊόν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Όλοι μας θυμόμαστε το περσινό δημοσίευμα της Daily Telegraph (αλήθεια ή ψεύδος αδιάφορο είναι – το κακό έγινε!) για τη ρύπανση που προκαλούν οι τσιμινιέρες (φουγάρα) των τεραστίων αυτών πλοίων στο κόλπο της Καλντέρας.

Και το ερώτημα που τελικά προκύπτει είναι ένα και μόνο. Την θέλουμε αυτή τη κρουαζιέρα; Η απάντηση είναι σαφέστατα όχι. Το δεύτερο ερώτημα που οφείλουμε να θέσουμε ακριβοδίκαια είναι το εξής:

Τι μπορεί να αλλάξει; Και εδώ η απάντηση έρχεται από τους τεχνοκράτες του νησιού, επιχειρηματίες που πραγματικά γνωρίζουν.

Δύο μόνο βήματα για την ρουά-ματ επίλυση του προβλήματος:

1. Μετατροπή του κόλπου της Καλντέρας σε «Θαλάσσιο Πάρκο».
2. Πανάκριβο εισιτήριο εισόδου των κρουαζιερόπλοιων στο «Θαλάσσιο Πάρκο».

Αυτομάτως καθιστάς τη κρουαζιέρα ασύμφορη στη «φτήνια» και αναγκάζεις τους εφοπλιστές να επαναφέρουν την ακριβή κρουαζιέρα στη Σαντορίνη με σαφώς μικρότερη ποσότητα.

Ακολούθως δημιουργείς και εφαρμόζεις και ένα business plan για την εκτέλεση των εκδρομών επί της νήσου και μετατρέπεις το ακάνθινο πρόβλημα σε νέα πηγή μεγάλου εσόδου, αναβαθμίζοντας ποιοτικώς και ταυτόχρονα και το «αισθητικό» αποτέλεσμα.

Φίλες και φίλοι αναγνώστες… δεν θέλει κόπο. Τρόπο θέλει! Και τα όσα περιγράφουμε εδώ είναι μόνο για ευήκοα ώτα. Για όσους πραγματικά πονάνε αυτό το νησί και αποζητούν την ευημερία του και ως κληροδότημα για τις επόμενες γενιές.